İdrar kaçırma, kişinin idrarının sızmasını önleyemediği durumdur. Birçok insanı etkileyen yaygın bir problemdir, kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür. Hamilelik sırasında veya sonrasında ortaya çıkabilir, obezite gibi bazı hastalık ve koşullar hastalığı tetikleyebilir. Görülme sıklığı yaşla birlikte artar. İdrar kaçırma tedavisinde sahip olduğunuz idrar kaçırma türünü bilmek önemlidir, bu bilgi tedavi yöntemini belirler. Doktor teşhis koymak için hastanın ayrıntılı öyküsünü dinler ve muayene eder. Hastadan öksürük gibi mesanede basınca neden olacak basit bir manevra yapması istenebilir. İdrar tutamama insanların sosyal olarak geri çekilmelerine neden olabilir ve bu durum sıklıkla depresyona yol açar. Bu sebeple hastalar idrar kaçırmanın tedavisi olduğunu bilmeli ve en kısa zamanda doktorlarına başvurmalılardır.
Tedavi hastanın yaşı, genel sağlığı ve zihinsel durumu gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. İdrar örneği enfeksiyon belirtileri veya diğer anormallikler açısından kontrol edilir. Doktor hastadan birkaç gün boyunca ne kadar sıvı tükettiğini, idrar miktarını, idrar kaçırma sıklığını kaydetmesini isteyebilir.
Sonrasında hastadan idrar miktarını ölçen bir kaba idrar yapması istenir. Doktor mesanede kalan idrar miktarını bir kateter veya ultrason testi ile kontrol eder. Mesanede fazla miktarda kalmış idrar, idrar yolunda tıkanma veya mesane kasları ile ilgili bir sorun olduğu anlamına gelebilir.
Daha fazla bilgiye ihtiyaç duyulursa, ürodinamik testler ve pelvik ultrason gibi daha fazla test istenebilir. Ameliyat düşünülüyorsa bu testler büyük ihtimalle yapılır.
Öksürme, gülme, koşma veya atlama gibi bir aktivite yaparken sızıntı yaşanabilir. Bu stres tipi idrar kaçırmadır. Urge tipi idrar kaçırmada ise idrar yapmak için ani ve yoğun bir dürtü duyularak idrar kesesi kasılır ve sızıntı gerçekleşir. İdrar kesesinin kasılıp boşalamaması ise taşma tipi idrar kaçırmadır. Çeşitli sinir hastalıkları veya şeker hastalığı bu tip idrar kaçırmaya sebep olabilir.
İdrara çıkma dürtüsünü aldıktan sonra idrara çıkmayı geciktirmek için mesane eğitimi uygulanır. Bu eğitim hastanın mesanesi üzerinde kademeli olarak kontrolü yeniden kazanmasına yardımcı olur. Hasta her idrar yapma dürtüsünü hissettiğinde 10 dakika beklemeye çalışarak eğitime başlayabilir. Amaç, her 2,5 ila 3,5 saatte bir idrar yapana kadar tuvalete gitme sıklığını uzatmaktır.
Diyet yapmak mesanenin kontrolünü yeniden kazanmak için önemlidir. Alkol, kafein veya asitli içeceklerden kaçınmak gerekebilir. Kilo vermek veya fiziksel aktiviteyi arttırmak da sorunu hafifletebilir.
Kegel egzersizleri olarak da bilinen pelvik taban egzersizleri, pelvik taban kaslarının (idrara çıkmayı kontrol eden kaslar) güçlendirilmesine yardımcı olur.
İdrar kaçırmada eğer ilaç tedavisi uygulanıyorsa genellikle diğer teknikler veya egzersizlerle desteklenir. Antikolinerjikler aşırı aktif mesaneleri sakinleştirir ve idrar kaçırma konusunda hastalara yardımcı olur. Topikal östrojen, üretra ve vajinal bölgelerdeki dokuyu güçlendirebilir ve semptomların bir kısmını azaltabilir.
Pesari, vajinaya yerleştirilen sert bir halkadır. Mesanenin yukarı kaldırılmasına ve sızıntının önlenmesine yardımcı olur. Radyofrekans tedavisi ile ise alt idrar yolundaki doku ısıtılır. İyileştiği zaman genellikle daha sıkıdır ve tedavi daha iyi idrar kontrolüyle sonuçlanır.
Diğer tedaviler işe yaramazsa bir seçenektir. Çocuk sahibi olmayı planlayan kadınlar, karar vermeden önce cerrahi seçenekleri doktorlarıyla görüşmelidir. Üretranın desteklenmesi ve idrarın sızmasını önlemek için mesanenin altına bir ağ yerleştirilip mesane yukarı kaldırılabirir.
Üriner Kateter ise, idrar yolu ile mesaneye ulaşılarak bir tüp yerleştirilmesidir. Bu tüp vücudun dışında idrarı toplayan bir torbaya takılır.
Obezite mesane ve çevresindeki kaslara fazladan baskı uygular. Kasları zayıflatır, kişi hapşırdığında veya öksürdüğünde oluşan sızıntıyı arttırır. Sigara, idrar kaçırma ataklarına neden olabilecek kronik bir öksürüğe neden olabilir. Diyabet, böbrek hastalığı, omurilik yaralanması ve felç gibi nörolojik hastalıklar, riski artırır. Erkeklerde ise prostat ameliyatından veya radyasyon tedavisinden sonra ortaya çıkabilir.
Mesane ve idrar yolundaki kaslar yaş ilerledikçe zayıfladığı için görülme sıklığı da artar. Özellikle kadınların ilerleyen yaşlarda çocuk sahibi olmaları durumunda idrar kaçırma ihtimali daha yüksektir.
İdrar kaçırmak rahatsızlık, utanç ve bazen başka fiziksel sorunlara yol açabilir. İdrar kaçırma sorunu olan bir kişinin cilt yaralarının ve enfeksiyonlarının olması daha olasıdır çünkü cilt çoğu zaman ıslak veya nemlidir. Bu durum yaranın iyileşmesini geciktirir ayrıca mantar enfeksiyonlarını teşvik eder.
Uzun süreli idrar sondası kullanımı idrar yolu enfeksiyonu riskini önemli ölçüde artırır. Vajina sarmasına sebep olabilir. Bu genellikle zayıflamış pelvik taban kaslarından kaynaklanır.
İdrar kaçırma probleminin cilt tahrişine yol açmaması için hastanın ekstra özen göstermesi gerekebilir. Hasta, cildini açıkta kurutmalı ve sık duş almaktan kaçınmalıdır çünkü bu durum vücudunuzun mesane enfeksiyonlarına karşı doğal korumasını engelleyebilir. Ayrıca hastalar doktorlarına idrar temizlemek için diğer ürünlerden daha hızlı kuruyan özel ürünler danışabilir.